Realisaziun de na zona dl sport
An á messü aspetè tröc agn
Bele dai ultims agn 70 incá á i funzionars dl'Uniun tres porvè da portè inant la realisaziun de na zona dl sport por le paîsc da La Val. Por arjunje chësc fin êl sambëgn n grüm de dificoltês y impedimënc’ da surpassè, mo ch'ara ess inultima duré tan dî, ne se ess magari degügn aspetè laôta. Dantadüt la jënt jona sintî la nezescité da avëi a desposiziun na tè infrastrotüra y propi por le bëgn di jogn y di mituns messâra gní realisada. Sce an pënsa che aldedaincö él a La Val 1.230 abitanc’ y che le 50% de chisc é sot a 30 agn y 22% dla popolaziun é plü jona de 15 agn, spo él evidënt che na zona por l'sport jê veramënter debojëgn y ch'al ê gran ora da realisé chësta infrastrotüra.
Propostes portades dant dal "comitê por la zona dl sport"
Le consëi d'aministraziun dl'Uniun â nominé tla sentada di 01.05.1980 n comitê por fistidíe da portè inant la pratica por la realisaziun de na zona dl sport. Te chësc comitê él gnü nominé Sepl Sottara (presidënt), Giuvani Comploi (vize-presidënt), Sepl Tavella, Otmar Moling, Tino Alton y Paul Alton. Bele por le medemo ann da d'altonn á le comitê, adüm cun le consëi d'aministraziun dl'Uniun dl Sport, laurè fòra n valgünes propostes de posc’ adatá por la realisaziun de na zona dl sport, cun la valutaziun di aspec’ positîfs y negatîfs. Al ê gnü ponsè a indüt sis ubicaziuns desvalíes söl teritore comunal. Les döes propostes che parô plü realistiches ê i posc’ "Plans" y "Pidrô" (Plan dl Galber). La preferënza dl comitê ê laôta orientada ala secunda proposta, por gauja di mëndri cosc’ de realisaziun, dla maiú lerch sciöche ince dles mius condiziuns climatiches. I atri cater posc’ che gnê tuc’ en conscidraziun ê "Alcialc", "Piculin" (sot la dlijia, olache al é spo gnü realisé la zona d'espansiun), "Cestun" y "Pidrô" (olache al é sëgn la zona artejanala nöia). Chëstes propostes ê bele atira gnüdes lasciades tomè, propi deache val' posc’ ê bele resservá a d'atres opres o deache la lerch a desposiziun ê massa picera.
La zona dl sport "Plans"
Dô che al é gnü tröc’ agn patajè por ciafè le post adatè, olache al ê ince meso da ciafè le grunt a n prisc da ciafié, él tl ann 1989 gnü laurè fòra dal Ing. Leopold Clara n prüm proiet de mascima por la realisaziun de na zona dl sport tla localité "Plans". Bele l'ann dô á le Geom. Rinaldo Crepaz arjigné n proiet plü detaié, che preodô danter l'ater ince la realisaziun de n'abitaziun y de locai plurivalënc’. Deache chësc proiet ne n'á nia ciafè le bëgnstè da pert di ofizi provinziai, é le medemo ciamò en chël ann gnü reelaborè dal Arch. Osvald Valentini, olache la cubatüra é gnüda diminuida dassënn. Aladô de chësc proiet che é atira gnü aprovè, él spo gnü realisé la zona dl sport cun chëstes infrastrotüres:
- Plaza dal palè de 100 x 60 m cun funz de saurun. La plaza dal palè é ince zircondada da na sí y por podëi soghé y se alenè ince dasëra él gnü fat n implant d'iluminaziun cun na potënza totala de 20 KW.
- Frabicat sportîf cun trëi locai da se mudé, trëi magazînns, n local por l'Aiüt Alpin y n pice bar. Sö sot al tët él ciamò n local che pò gní adorè sciöche fitness-center.
- Döes plazes da tennis, üna cun funz de tera cöcena y l'atra cun funz sintetich, realisades dala Pro Loco da La Val, cun n implant d'iluminaziun da 12 KW.
Le grunt nezesciar de 1,5 ha ti é gnü esproprié ala vijinanza "Lunz-Taéla-Rü" al prîsc de 285 miliuns.
Mëis de má 1992: i laûrs vëgn metüs man
I prüms laûrs d'escavaziun por la realisaziun dla plaza dal palè é gnüs metüs man ai 27.05.1992. I laûrs á podü gní portá inant en gran pert ciamò intratan le medemo ann y é gnüs rová tl mëis de jügn 1993. Tl medemo tëmp él ince gnü metü man i laûrs de costruziun dl frabicat sportîf. I locai da se mudé é gnüs ultimá por le scomenciamënt dl campionat 1994/95, i atri laûrs intratan l'aisciüda 1995. I laûrs por la realisaziun dles plazes da tennis é gnüs metüs man intratan l'aisciüda 1994 y rová te püc’ mëisc. Bele ala fin de agost an podü mëte man de soghé a tennis. Tratan la sajun da d'altonn 1994 él ince gnü metü en funziun l'implant d'iluminaziun. Por le refornimënt d'ega él gnü ôt adalerch l'ega da na funtana sö dlungia la pista dla lüsa "Furnela". En chësta ocajiun él stè l'Uniun dl Sport che á fat cun l'aiüt de volontars deplü laûrs en economía. Ince l'aredamënt di locai da se mudé y dl bar é gnü surantut dal'Uniun dl Sport, che á ciafè por chësc fin n contribut dal Comun. Le cost final por la realisaziun dla zona, tuta fòra la soma por l'espropriaziun dl grunt, amunta a indüt 1 miliard y 944 miliuns.
Inauguraziun dla zona dl sport "Plans"
La domënia, ai 6 de agost 1995 é stada n gran dé de festa por l'U.S. La Val: al é gnü inaugurè y surandè a süa destinaziun la zona dl sport "Plans". La festa, oganisada dal'Uniun dl Sport adüm cun la Pro Loco, á metü man cun na sfilada dla musiga da La Val, che á acumpagné les scuadres dl palè di gragn y di mituns, i rapresentanc’ dl Aiüt Alpin y düc’ i ghesc’ íte tla plaza dal palè. Dô che la musiga á albü sonè n valgünes cianties á les autoritês rovades adalerch tut la parora. N gran onur por i organisadus é stada la presënza dl presidënt dla junta provinziala, Luis Durnwalder, che sciöche an sá vëgn dagnëra dër gion a La Val. Dô les parores dl ombolt, Carlo Miribung, dl presidënt dl'Uniun dl Sport, Pio Ploner, dl assessur de comun por l'sport y turism, Arnold Alton, dl manajadú dl VSS, Manfred von Call, y sambëgn ince dl presidënt dla junta provinziala, Luis Durnwalder él spo stè siur curat, Heinrich Perathoner che é passè ala bendisciun dla zona nöia. Le presidënt dla junta provinziala á spo daurí ofizialmënter la zona dl sport nöia cun le tai dla vëta. Spo é düc’ canc’ jüs söla terassa, olache al é gnü arjigné ca dala Pro Loco n bun buffet cun de vigni sort de patüc da mangé y da bëre. Plü tert él gnü fat na gara de tiri dai 11 metri, olache i ghesc d'onur adüm cun i aconsiadus de Comun á podü mëte en mostra süa mira da trá le palè. La gara é gnüda davagnada dal assessur Arnold Alton y dal aconsiadú Gottlieb Moling. La festa é spo jüda inant cun döes partides dl palè. Tla prüma partida s'á la scuadra di D-Jogn da La Val, che â da püch concuisté le 3. post provinzial, mosoré cun na seleziun dla Val Badia metüda adüm en gran pert da sogadus dl Mareo y da n valgügn sogadus dl'Alta Badia. Le resultat de 4 : 1 por la scuadra de ciasa á ciamò n iade confermè le bun livel arjunt dai mituns da La Val. Por la secunda partida él gnü invié la scuadra da Rina, che â davagné le campionat de 2. categoría 1994/95, a sfidé na seleziun dla Val Badia. Al é gnü soghé dër na bela partida, a chëra che por gajua dla plöia ne n'él nia stè dër tröpa jënt a ciarè prò. Le resultat n pü' sorprendënt de 3 : 1 por la seleziun metüda adüm da Rinaldo Ploner é stè mirité, en conscidraziun dles tröpes ocajiuns da gol che la scuadra á albü. Dasëra, canche la plöia a por fortüna lascè de tomè dal cîl, é la festa ciamò jüda inant fina dô mesanöt fòra cun les beles cianties da bal dl Fanes Trio.
In injunta valgünes foto dl campo vedl y dla festa dl' inauguraziun.